POHA OMONGUERAVA MBA`ASY

Nane Retã Paraguáipe oğuahẽ ñandéve Arandu Poha ñana rehegua umi ñande ypykuéra Guaranígui. 

Poha ñana jeporu, jaikuaa AVEI umi ñande jarýi, sy ñande, ñande Tuva Tera kuñakarai ha karai ymaguarégui ha ñande ñambohasa jey Nane Nane ñemoñarépe Arandu. Jajesarekóramo ñande jerére ha umi okarayguáre jahechakuaave mba'eichaitépa tuicha pe Arandu Poha ñana rehegua ohejava'ekue ñandéve umi ava guaraní, heta ogaygua ndohupytýiva pirapire oho Hagua farmacia-pe ojogua Hagua Poha, upévare oipuru Poha ñana ojuhúva, ohepyme'ẽ'ỹre, Tera , heta'ỹre, ha katu oipurúramo hekopete pe ñana imba'asýpe Guara, okueránte AVEI. Hetaite tapicha piko omano'aramo'ã hi'ára ğuahẽ mboyve ndajaikuaái rire Poha ñana jeporu. 

Poha ñana jajuhu opa hendápe:. ñande Róga jerére, yvytýpe, Nume, kokuépe ha ñemuháme ndahepyiete 

Ymaite guive ñande ypykuéra omomba'e ha oiporu Poha ñana, péicha ha'ekuéra ohapejoko ha omonguera mba'asy. 

Ava Guaraní he'i raka'e "ndaipóri nunga mba'asy oñemongaria'ýva Poha ñana renondépe". 

Ko aRape Oi ava oñotỹva Poha ñana ha ohepyme'ẽ laboratorios-kuérape ojejapo Hagua chugui Poha farmacia-pe, ojehepyme'ẽva. 

Umi apytépe indigena-Kuera, oporopohãnóva pe, ojeheróva'ekue Chaman, Tera Paje. Ko'aga umi oiporopohãnóva Poha ñana rupive, ojehero "Médico (pohânohára) Nana". 

Guaranikuéra naimba'asýi voi, ojeguereko kuaágui, porãgui Okaru, tekoha oikohápe, hete UPE omombarete, omohesãi, ja omoingo pukuve chupekuéra. 

Europeo ha africano-Kuera oğuahẽvo , ogueru imba'asy ha ojapyhývo chupekuéra, hetaiterei ho'a ha Omano, ndojepokuaáigui hete, ndoguerekóigui Defensa UPE mba'asýpe Guara. 

Péicha Oi jehaípe umi mba'asykuéra apytépe, ojukavéva ichupekuéra ha'e viruela, sarampión, disentería, catarro, paludismo , Calambres, espasmos, parasitosis, úlcera dermatosis ha. Umi haiharakuéra omombe'u ha'ekuéra ndahasýiha iñakãgui.

PY`A RURU

Py`a ruru ha`e pe ñande py`a irurúvo, ikatu karu vaígui, avei ja`úramo y tembi`u aku ári, avei péva ko mba`asy jarekóramo ndaikatúi ja`u mba`eve hasýgui ñandéve ñande py`a, péicha umi oka`úva hoy`úramo pyharekue opáyrõ katueterei ipy`aruru।

Upéicharõ ja`uva`erã aguape, ka`a piky, tape ryva, saúko ha aguai rykue।

Ojepichyva`erã tosinal souko rykuére ha aguapepuru`ã, péicharõ pohanohára oguerekóva arandu ka`aty omoĩ pe hasýva py`a ári kurusu ha oñembo`e hese.

Péicha oĩ kuimba`e ha kuña oikuaáva mba`éichapa oñepohãnova`erã py`aruru.

Oĩ ko`ág̃a peve okaraháre oikuaáva ha orekóva arandy ome`ẽva`ekue chupekuéra Tupã omonguera hag̃ua opaite tapichápe péicha ijaereínte oikuaa ha oporamonguera hikuái opaichagua mba`asy।

Tapicha ipy`arurúva oñandu ipy`a ha`etévaicha ivevuipáva oguerekóva y ipype. Péicha jave ndo`uiva`erã tembi`u kyra, oguerekóva avati ha mandi`o, mba`eve ochyryrýva ha`éva vaka ro`o térã kure ro`o, ha mba`eve mba`e ipohýiva ipy`ápe g̃uarã.

Ojey`uva`erã opaichagua pohã piro`y ikatu hag̃uáicha omboguejy pe py`aruru.

ABIGAIL

PY`A KUTU

Ko mba´asy ome´ ẽ avakuerape sapy´a mimi  oñepuru ty´e rasygui ha upei  katu ohosema jahujape mayma sapy´a  sapy´ante.

 Ikatu ha g̃ua ñamonguera ko py´a kutugui  ñaikotevẽ  ko´ ãva.

Pohã: laurel de España,  yerba de lucero, boldo brasilero ko´ãva jajoso va´ ẽrã porã ha upei ñamoĩ peteĩ mbae´yrupe ha ñanohẽ chupe y haku .Ikatu avei ja´u tererepe.

Yvytu

Kmba´asy ome´ẽ ñande, ajura ha atukupe ha ndaikatui ñamongue ñande akã, hasy rupi ko mba´asy.

Ikatu oñemoĩ hese typycha hũ pe hogue michĩiva. Pe jasy hape upeva´erã  ñañetendeva ´erã ñamoĩkuevo ko pohã.

ariel

KAMBYRU JERE

-Ha'e peteî mba'asy mitâpende ikatuva ojagarra

-Peva ikatu oiko hina pe mitâre ho'avo terâ ojehupi vairâmo

- Ikatu ojagarra chupe ijyvagui terâ hetymagui 

MBA'EICHAPA IKATU JAIKUAA OGUEREKOPA PE MBA'ASY 

• Iñakâ nundú

• Py'yinde okaka'

• Ikanguipa

• Okakavo oguereko sa'yjuiva pype

MBAEICHAPA IKATU OKUERA

• Ikatu ñamonguera jaguerahavo Medico Ñanape Añoite

• Regueraha vaera toipychy 

• Upei to maña mavapa pa oî vaiva

• Upei oestira omoî porâ hagua hendape

• Upe omoî porâ guive ojejokua va'era

• Ijyvaguivo ejokua va'era ijyvaguigui

• Hetymaguivo ejokua va'era iku'agui

• Ha reguereko porâ va'era avei ani ehupi vai ojarra jey chupe

IKATU OMANO PE MITÂ NDERE GUERAHAIRAMO MEDICO

ÑANA RENDAPE

ricardo